اصل۳۳ یوگیاکارتا: حق آزادی از جرم‌انگاری و مجازات بر اساس گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی یا صفات و شاخص‌های جنسی
هر کس حق دارد، از جرم‌انگاری و هر شکلی از مجازات مستقیم یا غیرمستقیم مبتنی بر گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی یا شاخص‌های جنسی واقعی یا فرض‌شده، آزاد باشد.
این در حالی است که بر اساس قوانین جمهوری اسلامی برای روابط جنسی بین دو همجنس مجازات تا حد اعدام در نظر گرفته شده است. همچنین اعضای جامعه‌ی ال‌جی‌بی‌تی+ و اشخاصی که دارای بیان جنسیتی متفاوت هستند توسط جمهوری اسلامی تحت آنچه که آن را «بهشت اشخاص ترنس» می‌نامند مجبور به انجام عمل‌های اجباری و غیرقابل بازگشت تطبیق/تغییر جنسیت می‌شوند.
اما بر اساس اصول یوگیاکارتا دولت‌ها موظف‌اند:
الف. تضمین کنند که احکام قانونی، از جمله در قوانین عرفی، مذهبی و بومی، چه احکام صریح و چه کاربرد احکام جزایی مانند اعمال خلاف قانون طبیعت، اخلاق، عفت عمومی، ولگردی، رابطه جنسی هم‌جنس‌گرایانه و تبلیغات، گرایش جنسی یا هویت یا بیان جنسیتی را جرم‌انگاری نکرده و در ارتباط با آن‌ها هیچ مجازاتی تعیین نکند؛
ب. سایر اشکال جرم‌انگاری و مجازات که حقوق و آزادی‌های مبتنی بر گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی یا شاخص‌های جنسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، از جمله جرم‌انگاری کارگری جنسی، سقط جنین، انتقال غیرعمدی اچ‌آی‌وی، روابط خارج از ازدواج، مزاحمت، هرزه‌گردی و گدایی را لغو کنند؛
پ. مادامی که لغو صورت نگرفته، اِعمال قوانین تبعیض‌آمیزی را که گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی یا شاخص‌های جنسی را جرم‌انگاری می‌کند یا بر آن اساس مجازات کیفری عمومی صادر می‌کند، متوقف سازد؛
ت. هرگونه محکومیت و سوءپیشینه کیفری مربوط به جرایم گذشته تحت قوانینی که گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی و شاخص‌های جنسی را به طور خودسرانه جرم‌انگاری کرده‌اند را رفع و حذف کنند؛
ث. آموزش ضابطان قضایی، ماموران اجرای قانون و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی درباره وظایف حقوق بشری نسبت به گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی یا شاخص‌های جنسی را تضمین کنند؛
ج. تضمین کنند که ماموران اجرای قانون و سایر افراد و گروه‌ها برای اعمال خشونت، ارعاب یا آزار بر اساس جرم‌انگاری گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی و شاخص‌های جنسی مسئول قلمداد شوند؛
چ. برای کسانی که از جرم‌انگاری و مجازات‌گذاری بر اساس گرایش جنسی، هویت جنسیتی، بیان جنسیتی و شاخص‌های جنسی متاثر شده‌اند، دسترسی موثر به سامانه حمایت حقوقی، دادرسی و جبران خسارات تضمین کنند؛
ح. رویه‌ها و درمان‌های اصلاح بدن را که با رضایت آزادانه و آگاهانه قبلی فرد صورت می‌گیرد جرم‌زدایی کنند.